Hoạt động kiểm định xe nâng là yêu cầu pháp lý bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn lao động cho các thiết bị nâng hạ. Việc tuân thủ không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý mà còn là một phần quan trọng trong việc bảo vệ con người và tài sản. Tiến Phát Group sẽ cung cấp thông tin chi tiết từ việc xe nâng nào cần kiểm định, chu kỳ, quy chuẩn và tiêu chuẩn Việt Nam, quy trình cho đến chi phí kiểm định, giúp bạn nắm rõ mọi khía cạnh của việc đăng kiểm xe cẩu.
Tại sao kiểm định xe nâng là yêu cầu bắt buộc?
Xe nâng hàng được Bộ Lao động Thương binh và Xã hội xếp vào danh mục thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn. Do đó, việc kiểm định là bắt buộc vì hai lý do chính:
- Vì sự an toàn: Kiểm định giúp phát hiện sớm các hỏng hóc, hao mòn kỹ thuật, ngăn ngừa các sự cố xe nâng đáng tiếc, bảo vệ tính mạng con người và tài sản của doanh nghiệp.
- Vì tính pháp lý: Tuân thủ quy định của pháp luật giúp doanh nghiệp tránh được các khoản phạt nặng từ thanh tra lao động và là điều kiện cần để được các đơn vị bảo hiểm chi trả khi có sự cố xảy ra.
Các trường hợp và chu kỳ kiểm định xe nâng theo quy định
Theo quy định hiện hành, lịch kiểm định xe nâng được áp dụng cho các loại xe nâng có tải trọng từ 1.000kg trở lên và được chia thành 3 trường hợp:
- Kiểm định lần đầu: Thực hiện trước khi đưa xe vào sử dụng lần đầu tiên.
- Kiểm tra định kỳ: Với xe đã sử dụng dưới 10 năm, chu kỳ kiểm định là 2 năm/lần. Với xe đã sử dụng trên 10 năm, chu kỳ rút ngắn còn 1 năm/lần.
- Kiểm định bất thường: Thực hiện sau khi xe trải qua sửa chữa lớn, nâng cấp, thay đổi kết cấu, hoặc khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng.
Tiêu chuẩn và quy chuẩn khi kiểm định xe nâng
Hoạt động kiểm định xe nâng theo quy định của pháp luật Việt Nam phải tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt. Dưới đây là một số tài liệu về tiêu chuẩn và quy chuẩn khi kiểm định xe nâng:
- TCVN 4755:1989: Cần trục, yêu cầu an toàn đối với hệ thống thủy lực.
- TCVN 5179:1990: Máy nâng hạ – Yêu cầu thử nghiệm thiết bị thủy lực về an toàn.
- TCVN 4244:2005: Thiết bị nâng – thiết kế, chế tạo và kiểm tra kỹ thuật
- TCVN 7772:2007: Phân loại xe máy và thiết bị thi công di động.
- QCVN 13:2011/BGTVT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe máy chuyên dùng.
- QCVN 7:2012/BLĐTBXH: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với thiết bị nâng.
- QCVN 25:2015/BLĐTBXH: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn lao động đối với xe nâng hàng sử dụng động cơ, có tải trọng nâng từ 1.000 kg trở lên.
- QTKĐ 17:2016/BLĐTBXH: Quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn xe nâng hàng.
Quy trình kiểm định xe nâng chi tiết
Thủ tục kiểm định xe nâng được thực hiện bởi các đơn vị kiểm định xe nâng uy tín. Quy trình này sẽ luôn tuân thủ các bước theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sau đây:
Kiểm tra hồ sơ kỹ thuật xe nâng
Kiểm định viên xác minh danh tính và lịch sử của thiết bị. Doanh nghiệp cần cung cấp đầy đủ hồ sơ kiểm định xe nâng, bao gồm hồ sơ xuất xưởng của nhà sản xuất, nhật ký vận hành xe nâng, lịch sử bảo trì xe nâng và sửa chữa, cùng với các giấy chứng nhận kiểm định lần trước (nếu có).
Kiểm định viên sẽ đối chiếu để đảm bảo các bộ phận trên xe đồng bộ và phù hợp với tài liệu của nhà sản xuất.
Kiểm tra kỹ thuật bên ngoài
Kiểm định viên sẽ kiểm tra trực quan toàn bộ các bộ phận của xe nâng hàng. Họ sẽ kiểm tra tình trạng cấu tạo xe nâng gồm khung xe, đối trọng, buồng lái và cơ cấu công tác chính như khung nâng, xích nâng và các xi lanh thủy lực xe nâng.
Hệ thống di chuyển (bánh xe, cầu xe) và các hệ thống an toàn (phanh, đèn tín hiệu, còi, gương chiếu hậu) cũng được kiểm tra cẩn thận. Mọi dấu hiệu bất thường như vết nứt, biến dạng đều sẽ được ghi nhận.
Xem thêm: Xi lanh thủy lực xe nâng là gì?
Thử nghiệm kỹ thuật (không tải và có tải)
Họ sẽ khởi động xe nâng, kiểm tra củ đề xe nâng có hoạt động tốt không và tiếng động cơ bình thường không. Sau đó thực hiện quá trình thử tải như sau:
- Thử không tải: Cho xe vận hành ở trạng thái không tải để kiểm tra sự trơn tru của tất cả các cơ cấu, từ hệ thống lái, phanh cho đến hoạt động nâng hạ.
- Thử tải tĩnh: Xe sẽ phải nâng một tải trọng bằng 125% tải trọng định mức (SWL – Safe Working Load) và giữ yên trong 10 phút. Bài thử này nhằm kiểm tra độ bền của kết cấu và khả năng giữ áp của hệ thống thủy lực.
- Thử tải động: Xe sẽ nâng tải trọng bằng 110% SWL và thực hiện các thao tác di chuyển, nâng hạ, phanh lặp lại ít nhất 3 lần để đảm bảo xe hoạt động ổn định và an toàn khi làm việc thực tế.
Xem thêm: Củ đề xe nâng là gì?
Xử lý kết quả và cấp giấy chứng nhận
Sau khi hoàn tất quá trình kiểm tra, kiểm định viên sẽ lập mẫu biên bản kiểm định xe nâng chi tiết, ghi rõ các kết quả và kết luận.
Nếu xe đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn an toàn, doanh nghiệp sẽ được cấp giấy chứng nhận kiểm định xe nâng và xe sẽ được dán tem kiểm định mới. Tem này sẽ ghi rõ hạn kiểm định tiếp theo, chính thức xác nhận xe đủ điều kiện để đảm bảo vận hành an toàn.
Mẫu tem kiểm định xe nâng
Tem kiểm định xe nâng được cấp sau khi đã vượt qua quá trình kiểm định. Theo quy định, tem này bắt buộc phải dán dán ở vị trí dễ thấy trên xe để giúp người sử dụng hoặc khách hàng kiểm tra dễ dàng.
Trên tem kiểm định xe nâng có các thông tin sau:
- Thông tin về đơn vị kiểm định
- Số seri
- Tên xe
- Mã hiệu xe
- Ngày kiểm định
- Ngày hết hạn kiểm định.
Chi phí kiểm định xe nâng hàng là bao nhiêu?
Chi phí kiểm định xe nâng không cố định mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tải trọng của xe, loại xe (kiểm định xe nâng điện có thể khác kiểm định xe nâng dầu) và địa điểm kiểm định.
Dưới đây là bảng biểu phí đăng kiểm xe nâng tối thiểu được đề cập trong Thông tư 41/2016/TT‑BLĐTBXH:
| Phân loại xe nâng theo tải trọng | Mức giá kiểm định |
| Xe nâng 1 – 3 tấn | 1.2 triệu |
| Xe nâng 3 – 7.5 tấn | 1.6 triệu |
| Xe nâng 7.5 – 15 tấn | 1.9 triệu |
| Xe nâng > 15 tấn | 2.5 triệu |
Cách lựa chọn đơn vị kiểm định xe nâng uy tín
Để đảm bảo kết quả kiểm định khách quan và hợp pháp, bạn nên lựa chọn các công ty kiểm định xe nâng đáp ứng các tiêu chí sau:
- Được Bộ LĐ-TB&XH cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động.
- Có đội ngũ kiểm định viên nhiều kinh nghiệm, được đào tạo bài bản.
- Quy trình làm việc chuyên nghiệp, báo giá rõ ràng, minh bạch.
Những câu hỏi hay gặp về kiểm định xe nâng hàng
Xe nâng tay có cần kiểm định không?
Thông thường là không. Quy định kiểm định chủ yếu áp dụng cho các loại xe nâng tự hành có động cơ và tải trọng từ 1.000kg trở lên. Xe nâng tay cơ khí không thuộc đối tượng này.
Nếu xe hết hạn kiểm định thì bị phạt như thế nào?
Xe nâng hàng nếu không được kiểm định hoặc hết hạn kiểm định sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP. Mức phạt sẽ dao động từ 20.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng, thậm chí có thể đình chỉ hoạt động nếu vi phạm nặng.
Kiểm định có giống bảo trì xe nâng không?
Không. Kiểm định xe nâng là hoạt động kiểm tra, đánh giá sự tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn tại một thời điểm. Trong khi đó, bảo trì xe nâng là quá trình bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ để duy trì tình trạng hoạt động tốt cho xe. Bảo trì tốt là điều kiện cần để xe vượt qua kỳ kiểm định.
Kết luận
Kiểm định xe nâng hàng định kỳ là hoạt động cần thiết, không chỉ cho sự tuân thủ pháp luật mà còn cho sự an toàn và bền vững của chính doanh nghiệp bạn.
Tại Tiến Phát, chúng tôi luôn khuyến khích và hỗ trợ khách hàng tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình an toàn, từ đào tạo vận hành xe nâng cho đến việc chuẩn bị xe ở điều kiện tốt nhất cho các kỳ kiểm định. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn cần tư vấn thêm.
